Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürü Mehmet Akif Balta, DSİ’nin son dönemde yaptığı çalışmalara ilişkin bilgi verdi.

Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından depolamalı tesislerini gözlemlediklerini ifade eden Balta, bu amaçla baraj ve yapıları üzerine kamerayla izleme ve veri aktarım sistemleri kurma çalışmaları yürüttüklerini söyledi.

Balta, “Barajlarımıza termal kameralar kurmaya başladık. Gece görüş sistemi var. Atatürk Barajı’nda sistemi bitirmek üzereyiz. Herhangi bir afet durumunda oluşabilecek olumsuz durumun önüne geçmek için bu sistemi geliştirdik. Depremde risk barındıran iller başta olmak üzere bu sistemi ülkedeki barajlarda yaygınlaştıracağız.” diye konuştu.

Yapılacak çalışmalarla depolamalı tesislerinin, gerçekleşmesi muhtemel deprem yükü altındaki performansının belirlenmesinin amaçlandığına işaret eden Balta, DSİ’nin koordinasyonunda yürütülen bu çalışmalarla ihtiyaç duyulması halinde, depolama tesisleriyle ilgili gerekli rehabilite çalışmalarının da yapılacağını bildirdi.

Barajda çatlak oluşursa görülebilecek

Barajlara kurulacak sisteme ilişkin bilgi veren Balta, “Kamera sistemini kendimiz kuruyoruz. Sistemle barajın gövdesinde çatlağı, su seviyesini, suyun bulanıklık durumunu, debisini ve çıkış yerinin kontrolünü yapabiliyoruz. Bunu artık kameralarla izliyoruz.” ifadelerini kullandı.

Balta, 6 Şubat depremlerinin etkilediği 11 ilde 140 baraj bulunduğunu aktararak, barajlara kurmaya başladıkları yeni sistemle deprem sonrasında çıkan söylentilerin önüne geçileceğini dile getirdi.

Söz konusu sistemle yaşanacak sorunun bir dakika gibi kısa zaman diliminde teyidinin yapılabileceğini vurgulayan Balta, şu değerlendirmede bulundu:

“Sistem uzaktan izleme fırsatı sunuyor. İnternet kesilse dahi sistemin görüntüsü kesilmiyor. Herhangi bir olumsuzlukta direkt Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığına bildirilecek. Kameraları depremden etkilenmeyecek noktalara yerleştiriyoruz. Bir tane kamera değil, onlarca kamerayı birbirlerini gören yerlere koruyoruz. Sistemi, korunması için yüksek direklere ve barajın sağlam bölgelerine yerleştiriyoruz.”

Taşkınlara karşı erken uyarı sistemi

Balta, son yıllarda özellikle iklim değişikliğinin etkisiyle artan taşkınların afete dönüşmesini engellemek adına yerel yönetimler ve ilgili tüm kurumların taşkın öncesi, esnası ve sonrasında eşgüdüm içinde çalışmasının önem taşıdığını anlattı.

Alınan tüm yapısal tedbirlere rağmen, ani ve lokal yağışların ülkede can ve mal kaybına sebebiyet veren taşkınlara yol açtığına dikkati çeken Balta, şunları söyledi:

“Taşkınların, yerleşim yerlerine ulaşmadan önce su yükselmelerinin tespit edilip, yerel yönetimlerin ve yerleşim yeri sakinlerinin uyarılması, ilgili kurum ve kuruluşların bilgilendirilerek erken müdahale olanağının sağlanması için Taşkın Erken Uyarı Sistemi (TEUS) hizmete alındı. Turuncu, sarı ve kırmızı uyarı sistemi var. Aşırı yağışlar sonrası derelerimizdeki ani su yükselmeleri, sistemimizdeki radar sensörler ile ilgili birimlere SMS yoluyla iletiliyor.”

Balta, sistemin üzerindeki gece görüşlü kameralar sayesinde anlık görüntülerin alındığını ve riskli bir durum varsa tehlikenin gerekli yerlere bildirildiğini dile getirdi.

Sistemi özellikle taşkın görülen bölgelerde kurmaya başladıklarını vurgulayan Balta, şunları kaydetti:

“Türkiye genelinde toplam 723 TEUS kurulacak. Karadeniz sahilinde kurduk. Hopa’dan İstanbul sınırına kadar 322 tesiste var. Bu kapsamda, özellikle yerleşim yerleri içinden geçen ve taşkın riski arz eden akarsular üzerinde kurulacak. Taşkın yapan yerleri öncelikli kurmaya devam edeceğiz. Ayrıca TEUS kapsamında seviye gözlem istasyonları (SGİ) kurulmasına yönelik çalışmalar başlatıldı. Gerçek zamanlı veri sağlayacak olan SGİ’ler vasıtasıyla akarsu yataklarındaki su seviyeleri takip edilecek. SGİ’ler aracılığıyla elde edilen su seviyesi verileri, ilgililerince riskli bölgelerdeki vatandaşların uyarılması ve gerekli tedbirlerin alınmasına yönelik, taşkın uyarılarından sorumlu kurumlara aktarılması planlanıyor. Böylelikle zaman kazanılarak can kayıplarının önüne geçilecek.”