BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’nin internet sitesinden yayımlanan ve 30’dan fazla raportörün imzası olan açıklamada, Güney Afrika’nın, İsrail’in Gazze’deki eylemleriyle Soykırım Sözleşmesi’ni ihlal ettiği gerekçesiyle ICJ’de açtığı davanın görülmeye başlanmasının memnuniyetle karşılandığı belirtildi.

BM Raportörleri, tarafları mahkemenin alacağı her türlü ihtiyati tedbir kararına saygı duymaya ve bu kararları uygulamaya çağırdı.

ICJ’nin vereceği kararın “nihai ve bağlayıcı” olduğunu ve temyize götürülemeyeceğini hatırlatan BM Raportörleri, tarafların bu karara uymasının “Filistinlilerin haklarını koruma ve uluslararası hukukun üstünlüğü” için “zorunlu” olduğuna dikkati çekti.

Filistinlilerin haklarının “fütursuzca ihlal edildiği” dönemde ICJ’de bu davayı açtığı için Güney Afrika’yı takdir eden Raportörler, devletleri davanın görülmesinde mahkeme ile işbirliği yapmaya ve Divan’ın “bağımsız hukuk mahkemesi” rolüne saygı duymaya çağırdı.

Raportörler, birçok ülkenin, Güney Afrika’nın bu davayı ICJ’ye taşımasını desteklediklerini bildiren açıklamalarından ve dünya çapında davaya destek veren kişi ve kuruluşların “ilkeli duruşlarından” memnuniyet duyduklarını kaydetti.

Açıklamada, sadece Soykırım Sözleşmesi’ni onaylayan devletlerin değil, herkesin “soykırımı önleme, durdurma ve cezalandırma” zorunluluğu bulunduğu hatırlatıldı.

BM Raportörleri, Gazze’de yerinden edilmelerin ve sağlık altyapısını hedef alan saldırıların durdurulması, insani yardımların engellenmeden Gazze’deki ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması ve acil ateşkes sağlanması yönünde çağrılarını yineledi.

Güney Afrika Cumhuriyeti’nin, İsrail’in Gazze’deki fillerinin Soykırım Sözleşmesi’ni ihlal ettiği gerekçesiyle ICJ’de açtığı davanın ihtiyati tedbir taleplerine ilişkin duruşması bugün başladı.

Duruşmanın ilk günü, Güney Afrika’nın Amsterdam Büyükelçisi Vusimuzi Madonsela’nın ülkesinin Divan’dan, İsrail aleyhine talep ettiği 9 ihtiyati tedbiri okumasının ardından sona erdi.

Yarınki duruşmada, İsrail heyeti savunma yapacak.

Güney Afrika’nın İsrail’e karşı ICJ’de açtığı “soykırım davası”

1948 tarihli Birleşmiş Milletler Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’nin 9. maddesi uyarınca, bir devletin sözleşmenin maddelerini ihlal etmesi durumunda, sözleşmeye taraf herhangi bir devlet, ihlalci devlet aleyhine ICJ’de dava açabiliyor.

Güney Afrika Cumhuriyeti, İsrail’in 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze’de işlediği fiillerle Soykırım Sözleşmesi’ni ihlal ettiği gerekçesiyle 29 Aralık’ta ICJ’de dava açarak İsrail aleyhine ihtiyati tedbir kararı alınmasını talep etti.

Güney Afrika, durumun aciliyeti sebebiyle ICJ’den tedbir kararına hükmetmesini talep ederken, duruşmaların tamamlanmasının ardından Divan, tarafların beyanlarını ve delillerini inceleyerek karar için müzakerelere başlıyor.

Kararın açıklanması için hakimleri bağlayan bir son tarih bulunmamakla birlikte, Divan’ın önceki yargılamalarına bakıldığında soykırım gibi aciliyet gerektiren durumlarda bu sürenin birkaç hafta olduğu görülüyor.